داشتن پاسپورت (گذرنامه) و دریافت ویزا برای سفر اولی‌ها به خارج از کشور از جمله مهم‌ترین اصول سفر است که آماده‌سازی هر دو با شرایط و چالش‌هایی همراه است. در راهنمای امروز استارگیت قصد داریم به بررسی تفاوت ویزا و پاسپورت بپردازیم و همچنین توضیح بدهیم که اصلاً ویزا چیست و چه تفاوتی با گذرنامه دارد. این راهنما برای آن دسته از افرادی که برای اولین‌بار است تجربه سفرهای خارجی خواهند داشت اطلاعات مفید و مؤثری را در بر دارد.
پاسپورت چیست؟
اجازه بدهید پیش از آنکه به بررسی تفاوت ویزا و گذرنامه بپردازیم، هر مفهوم را به‌صورت جداگانه از نظر ماهیت و کاربرد معرفی کنیم.
پاسپورت یا گذرنامه (passport) یک سند مسافرتی است که دولت یک کشور برای شهروندان خود و با هدف تأیید هویت و ملیت به‌قصد سفرهای بین‌المللی صادر می‌کند. این دفترچه‌های کوچک معمولاً دارای نام، محل تولد، تاریخ تولد، تاریخ صدور و انقضا، شماره، عکس و امضا هستند. انواعی از گذرنامه در جهان صادر می‌شود که بنا بر وضعیت دارنده در کشور مبدأ مشخص می‌شود.
چرا به پاسپورت نیاز داریم؟
در ادامه و پیش از ارائه توضیحاتی در مورد اینکه تفاوت ویزا و پاسپورت چیست، لازم است به دلیل صدور چنین مدرک هویتی برای افراد بپردازیم. گذرنامه زمانی ضروری است که قصد سفر به کشورهای خارجی را داشته باشید و لازم باشد تا هویت و ملیت خود را تأیید کنید. دولت کشور مبدأ با اعطای این مدرک، شرایط حفاظت شده و امنی را در سرزمین‌های خارجی برای شهروندان خود فراهم می‌کند.
دارندگان پاسپورت معمولاً باید چند بار آن را در فرودگاه و زمان پرواز و همچنین در مرزها و زمان سفر با خودرو نشان بدهند. همچنین ممکن است از فرد بخواهند تا برای ورود به کشور ویزای خود را نشان بدهد.
مهم‌ترین فرق بین پاسپورت و ویزا به تفاوت ظاهری هرکدام مربوط می‌شود؛ بنا بر سند شماره 9303 اسناد مسافرتی قابل خواندن سازمان جهانی هوانوردی کشوری (ایکائو)، پاسپورت یک سند در سایز شماره 3 است که شرایط و ضوابط خاصی را در مورد ساختار، جلد و محتوا دنبال می‌کند.
اسناد مسافرتی سایز 3 باید در قالب دفترچه با دستکم هشت صفحه و یک صفحه اطلاعات تهیه شوند. اطلاعات روی صفحه اطلاعات باید در نقطه مشخصی قرار بگیرد که برای خوانش الکتریکی قابل خواندن باشد. همچنین ایکائو با هدف جلوگیری از جعل و تقلب، ویژگی‌های امنیتی مختلفی را در گذرنامه‌ها الزامی می‌کند که همین حالت انحصاری اولین و مهم‌ترین تفاوت ویزا و پاسپورت است که در ادامه توضیح خواهیم داد.
کشورهای مجاز به سفر با پاسپورت کدام‌اند؟
توجه داشته باشید که داشتن پاسپورت لزوماً به معنی تضمین ورود شما به کشور مدنظر نیست. هرچند این مدرک و مجوز برای سفرهای خارجی ضروری است. بلکه ممکن است به ویزای مسافرتی هم نیاز داشته باشید تا مجوز ورود به کشور مقصد را دریافت کنید.
برای مثال درصورتی‌که قصد سفر به کشورهای اروپایی از جمله یونان را داشته باشید می‌توانید از راهنمایی‌های مشاوران سفر به این کشور برای دریافت ویزای مسافرتی یونان در کنار دردست‌داشتن پاسپورت بهره‌مند شوید. تیم مشاوران ما در استارگیت ضمن ارائه توضیحات تکمیلی در مورد تفاوت ویزا پاسپورت و گذرنامه، شرایط لازم را برای دریافت انواع ویزای یونان کاملاً توضیح خواهند داد.
بهترین گذرنامه به کدام کشور تعلق دارد؟
بنا بر ارزیابی‌های انجام شده پاسپورت کشور آمریکا یکی از قدرتمندترین گذرنامه‌های جهان است که مجوز سفر بدون ویزا به 116 کشور دنیا و ویزای فرودگاهی برای 57 کشور خارجی را به دارنده آن اعطا می‌کند. این پاسپورت با نمره کل جابه جایی بین 173 کشور شناخته می‌شود.
نکته جالب در خلال بررسی تفاوت ویزا و پاسپورت به رنگ‌بندی متفاوت گذرنامه‌ها بر اساس میزان ارزش آنها مربوط می‌شود که رنگ قرمز به‌عنوان نماد قدرت و تأثیر، برای پاسپورت آمریکا در نظر گرفته شده است. رنگ آبی نیز از دیگر رنگ‌های انتخابی برای این مجوز جهانی است که کشورهایی با این رنگ پاسپورت از محبوبیت بالایی بین گردشگران، مسافران و مهاجران برخوردار هستند. برای مثال به پاسپورت آبی یونان باید اشاره کنیم که به دلیل دارابودن امتیازات فوق‌العاده که اجازه سفر به کشورهای عضو شنگن از جمله این امتیازات است، طرفداران بی‌شماری در سطح بین‌المللی دارد.
ویزا چیست؟
ویزا (visa) یک سند رسمی است که دارنده آن اجازه ورود به یک کشور خارجی را دارد. این مجوز معمولاً ممهور یا به پاسپورت دارنده پیوست می‌شود. چندین نوع ویزا وجود دارد که با دریافت هر نوع، حقوق متفاوتی برای دارندگان آن صادر خواهد شد. انواع ویزا به شرح زیر است:
- ویزای توریستی (مسافرتی)
- ویزای کار
- ویزای تجاری
- ویزای تحصیلی
- ویزای پناهندگی
- ویزای تعطیلات کاری
- ویزای همراه
- ویزای فرودگاهی
- ویزای الکترونیکی (eVisa)
ظاهر ویزا چگونه است؟
مهم‌ترین تفاوت ویزا و پاسپورت به ظاهر متمایز ویزا در مقایسه با پاسپورت مربوط می‌شود.
ویزاهای سنتی یا مهر می‌خورند یا به گذرنامه شما پیوست خواهند شد. در صورت پیوست شدن ویزا، برگه کوچکی شامل نام دارنده ویزا، شماره پاسپورت، محل تولد، دلیل سفر و تاریخ اعتبار آن به پاسپورت الصاق می‌شود. در صورت ممهور شدن ویزا اطلاعات کمی در محتوای مهر وجود دارد که معمولاً شامل فقط مقصد و تاریخ اعتبار ویزا و دستورالعمل‌های رسمی بیانگر تعداد روزهای اعتبار ویزا می‌شود.
چرا باید ویزای مسافرتی تهیه کنیم؟
اگر قصد سفر به یک کشور خارجی را داشته باشید که دولت کشور شما و مقصد برای ورود به آن سیاست‌های خاصی داشته باشد اقدام برای دریافت ویزا ضروری است. البته کشورهای بسیاری هستند که سیاست‌های ویزایی و توافقاتی دارند که به شهروندان خود اجازه سفر بدون ویزا را می‌دهند.
برای مثال شهروندان کانادایی و آمریکایی که قصد سفر به کشورهای خارجی را داشته باشند نیازی به ویزا ندارند و فقط همراه‌داشتن پاسپورت کافی است و این مورد بخش دیگری از تفاوت ویزا و پاسپورت در سطح بین‌المللی است. البته این امتیاز شامل حال هموطنان ایرانی نمی‌شود و برای ورود به بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی لازم است ویزای کشور مقصد را تهیه کنند.
برای مثال کشور اروپایی یونان معروف به دروازه اروپا را باید ذکر کنیم که محبوبیت دو چندانی بین متقاضیان سفر و مهاجرت از ایران دارد. همچنین شمار زیادی از سرمایه‌داران ایرانی تمایل دارند با هدف دریافت گلدن ویزای یونان و بهره‌مندی از امتیازات منحصربه‌فردی که دولت یونان برای دارندگان این ویزا در نظر گرفته است، برای سرمایه گذاری در این کشور اقدام کنند.
منظور از سیاست‌های ویزایی چیست؟
منظور از سیاست‌های ویزایی یک کشور، قانونی بیانگر امکان یا عدم امکان ورود فرد به کشور دیگر است. این سیاست ممکن است به دارندگان پاسپورت یک کشور مجوز ورود بدون ویزا بدهد؛ اما دارندگان پاسپورت کشور مقابل چنین مجوزی نداشته باشند. البته باید اضافه کنیم که بیشتر سیاست‌های ویزایی دوطرفه هستند؛ یعنی شهروندان هر دو کشور می‌توانند بدون ویزا وارد خاک کشور مقابل شوند.
البته این مورد همیشگی نیست. برای مثال دارندگان ویزای کانادایی امکان سفر بدون ویزا به گرانادا را دارند؛ اما شهروندان گرانادا باید برای ورود به کانادا ویزا تهیه کنند. اگرچه قوانین سفت و سختی در تبیین سیاست‌های ویزایی وجود ندارد؛ ولی یک سری شرایط معمول از جمله روابط سیاسی با کشور دیگر، تاریخچه هرگونه مهاجرت غیرقانونی، فاکتورهای توریستی و هزینه قابل‌بررسی هستند.
تفاوت ویزا و پاسپورت چیست؟
تا این بخش از راهنمای امروز تا حدودی با اینکه ویزا و پاسپورت چه فرقی دارند، آشنا شدید. در ادامه به تفکیک توضیح خواهیم داد که اصلی‌ترین تفاوت ویزا و پاسپورت شامل چه مواردی می‌شود.
- هدف دارنده – گذرنامه یک سند هویتی است که در زمان حضور شما در خارج از کشور ضرورت پیدا می‌کند. ویزا یک مدرک اعتبار با زمان مشخص است که مجوز اقامت شما در کشور مقصد را تعیین می‌کند.
- مدت اعتبار – از دیگر تفاوت پاسپورت و ویزا و گذرنامه مدت اعتبار آن است. یک گذرنامه معمولاً اعتباری بین 5-10 سال دارد. ویزا به تناسب نوع و کشور مقصد مدت اعتبار متغیری خواهد داشت.
- فرایند صدور – سومین فرق ویزا و پاسپورت و گذرنامه به مراحل صدور مربوط می‌شود که مراحل صدور گذرنامه عموماً ساده‌تر از فرایند صدور ویزا است.
مراجعه به اداره گذرنامه بخشی از فرایند دریافت گذرنامه و مراجعه به سفارت یا کنسولگری کشور مقصد بخشی از مراحل دریافت ویزا است. این تفاوت ویزا و پاسپورت شامل پرداخت هزینه بیشتر برای ویزا شدن هموطنان ایرانی می‌شود با الزام به سفر به کشور خارجی واسطه برای دریافت ویزا همراه است.
- هزینه صدور – علاوه بر پرداخت هزینه برای سفر به کشور واسطه که شامل حال هموطنان ایرانی می‌شود، هزینه‌های اختصاصی برای دریافت ویزا بیشتر از هزینه‌های تعیین شده برای دریافت پاسپورت است.
مدارک مورد نیاز برای صدور پاسپورت و ویزا کدام‌اند؟
برای صدور پاسپورت و ویزا لازم است به‌صورت جداگانه مدارک زیر را تهیه کنید:
֎ صدور پاسپورت برای آقایان
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
- 2 قطعه عکس پرسنلی 6*4 با زمینه سفید
- اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان بالای 18 سال)
- اصل و کپی مدرک تحصیلی دیپلم یا بالاتر (برای آقایان بالای 18 سال)
- رضایت کتبی ولی یا سرپرست قانونی (برای افراد زیر 18 سال)
֎ صدور پاسپورت برای بانوان
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
- 2 قطعه عکس پرسنلی 6*4 با زمینه سفید
- اصل و کپی شناسنامه همسر (برای بانوان متأهل)
- رضایت کتبی همسر (برای بانوان متأهل)
- رضایت کتبی ولی یا سرپرست قانونی (برای دختران زیر 18 سال)
֎ صدور ویزا برای آقایان
- اصل و کپی گذرنامه معتبر با دستکم 6 ماه اعتبار
- 2 قطعه عکس پرسنلی 4*3 رنگی با زمینه سفید
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
- اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان بالای 18 سال)
- اصل و کپی مدارک تحصیلی (دیپلم به بالا)
- اصل و کپی مدارک شغلی (بیمه تأمین اجتماعی، فیش حقوقی، جواز کسب)
- گواهی تمکن مالی (حساب بانکی، سند ملکی که شامل گواهی تمکن مالی ویزای شینگن هم می‌شود)
- دعوت‌نامه از طرف فرد یا سازمان مدنظر در کشور مقصد (در صورت وجود)
- بلیت رفت‌وبرگشت هواپیما
- تکمیل و امضای فرم درخواست ویزا
֎ صدور ویزا برای بانوان
- اصل و کپی گذرنامه معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار
- 2 قطعه عکس پرسنلی 4*3 رنگی با زمینه سفید
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
- اصل و کپی مدارک تحصیلی (دیپلم به بالا)
- اصل و کپی مدارک شغلی (بیمه تأمین اجتماعی، فیش حقوقی، جواز کسب)
- گواهی تمکن مالی (حساب بانکی، سند ملکی که شامل گواهی تمکن مالی ویزای شینگن هم می‌شود.)
- دعوت‌نامه از طرف فرد یا سازمان مدنظر در کشور مقصد (در صورت وجود)
- بلیت رفت‌وبرگشت هواپیما
- تکمیل و امضای فرم درخواست ویزا
- رضایت کتبی همسر (برای بانوان متأهل)
صدور ویزا بدون دردسر به‌شرط مشاوره
احتمالاً از پیچ‌وخم‌های رایج برای صدور انواع ویزا آگاه هستید. بنا بر توصیه اهالی فن بهترین کار این است که فرایند صدور ویزا را با راهنمایی‌های یک مشاور یا وکیل مهاجرتی باتجربه پشت سر بگذارید. مخصوصاً اگر اولین‌بار است که قصد سفر خارجی دارید. تیم مشاوره استارگیت ضمن ارائه این مقاله که شامل بررسی تفاوت ویزا و پاسپورت می‌شود، مفتخر است که با بیش از یک دهه سابقه، انواع خدمات مهاجرتی به کشور یونان را تقدیم هموطنان ایرانی کند. کافی است برای دریافت ویزای مدنظر خود با ما تماس بگیرید!
منبع: passportindex، index
